Ülkemiz ile ilgili pek çok metrik mevcut. Bunların en ön plana çıkarılanlarından gayri safi milli hasıla, CDS primleri v.s. gibi metrikler üzerine de pek çok yazı okumak mevcut. Peki gerçekten biz gelişirken başka ülkelerde neler olmuş hiç merak ettiniz mi ?
Gelişim de hayattaki pek çok şey gibi kişiye ve duruma göre değişkenlik gösterir; yani görecelidir. Her yeni doğmuş bebek büyür ve uzar ve “aaa ne kadar büyümüşsün” deriz ama her çocuk aynı oranda büyümez. Ülkeler de ekonomilerde bu duruma çok benzerlik gösterir. Uzun boylu yapılı kişilere sulak yerde büyümüşsün denir, ekonomisi kolay ve hızlı gelişenlere de ucuz para kullanmışsın deniliyor.
Peki bu durumu düşünecek olursak ülkeler nasıl gelişmiş ? Gelin hep beraber bakalım.
İlk kaydımız ne kadar uzun yaşandığının GSYH’ya oranı. “Ahh o eskiler taş gibiydi” söylemini çok duydum ama bilimin gelişmesi, ilaçların daha iyi yapılması ve halkların zenginleşmesi ile ortalama yaşam süresi oldukça uzadı. Ben söylemiyorum bunu; istatistikler söylüyor. Ülkeler zenginleştikçe ve bireysel gelirler yükseldikçe sağlık harcamaları da beraberinde artıyor. Burada ömrün de uzadığı fark edilmeli.
Diğer değinmek istediğim bir konu da çocuk ölümleri. Özellikle Afrika kıtasına yapılan yardımlardan sonra çocukların doğum sonrası ölümlerinin oldukça hızlı önüne geçilmiş. Bu da dünya genelinde olumluya işaret.
Enerji sektöründe hep bahsediyorum karbondioksit salınımımız arttı diye. Peki ne kadar arttı ?
Harmanlayıp izleyebileceğiniz sınırsız veri var aslında. Merak edenler Gapminder‘e giderek bu verileri inceleyebilir. Herkes kendine birşey çıkaracaktır.
Yazıyı sonlandırmadan önce Gapminder’in başka bir çalışmasına dikkat çekmek isterim. GSYH’larına ve ülkelerine göre oyuncak fotoğrafları. Hangi ülkede çocuk olmak ne demek sorusuna güzel bir cevap. Akşam yemeğe çıktığımızda eline iPad almadan susmayan çocuklardan sonra tekerlekleri kırılmış bir kamyonun bazı çocuklar için dünyalar demek olduğunu görmek aslında yapmamız gereken ne çok iş olduğunu bize düşündürüyor.
Bu çalışmayı da görmek isteyenler buraya tıklayabilirler.
Bir yanıt yazın